Pomysł na projekt 'Europejskich Miast Kultury’ zrodził się z potrzeby wzmocnienia integracji kulturowej państw Unii Europejskiej. Pomysłodawczynią projektu była w 1985 roku grecka Minister Kultury. Inicjatywa przyjęła się nadzwyczaj szybko i funkcjonuje do dziś ale pod zmienioną już nazwą, czyli 'Europejskiej Stolicy Kultury’.
Aktualnie obowiązujące zasady projektu zakładają wybór na każdy rok 2 miast europejskich z różnych krajów. Miasta te uzyskują tytuł 'Europejskiej Stolicy Kultury’ oraz dotację celową z UE na prowadzenie działań kulturalnych. Celem jest oczywiście przyciągnięcie zagranicznej publiczności i prezentacja dziedzictwa kulturowego czy obyczajów swojego miasta, regionu czy kraju. Organizowane są z tej okazji różnego rodzaju koncerty, wystawy, festiwale czy innego rodzaju wydarzenia kulturalne.
Pierwszą polską stolicą kultury był Kraków, który to zaszczytne miano uzyskał w 2000 roku. Kolejnym polskim miastem, które w 2016 zostanie Europejską Stolicą Kultury będzie Wrocław.